Wysokie ciśnienie krwi

Wysokie ciśnienie krwi

Czym jest wysokie ciśnienie krwi?

Wysokie ciśnienie krwi jest częstym stanem, w którym siła wywierana na ściany tętnic przez przepływającą krew jest zbyt wysoka. Zanim dowiemy się więcej o tej chorobie, zacznijmy od podstawowych informacji o samym ciśnieniu krwi.

Ciśnienie krwi to ciśnienie wywierane przez krew na ściany tętnic, mierzone w milimetrach słupa rtęci (mmHg). Na wynik pomiaru składają się dwie wartości liczbowe, np. 130/80 (czytamy „130 na 80”).

Pierwsza wartość to ciśnienie skurczowe krwi, najwyższe ciśnienie osiągane przez krew podczas pracy serca, które wypycha ją na zewnątrz. Druga, czyli ciśnienie rozkurczowe, to najniższa osiągana przez nie wartość zakresu, gdy serce wypełnia się krwią między uderzeniami.

Czy wysokie ciśnienie krwi jest równoznaczne z nadciśnieniem?

Ciśnienie krwi pomaga w transporcie krwi w całym ciele. Jest ono potrzebne, aby pozostać przy życiu, ale zbyt wysokie ciśnienie krwi nie jest pożądane. Wysokie ciśnienie krwi, znane również jako nadciśnienie, obciąża serce i naczynia krwionośne, i sprawia, że rośnie ryzyko zawałów serca i udarów mózgu.

Za wysokie ciśnienie krwi na ogół uważa się wynik pomiaru, wykonywany podczas wizyty w gabinecie lekarskim, wyższy niż 140/90 mmHg. W przypadku pomiarów wykonywanych w domu, w warunkach większego odprężenia, przyjmuje się nieco niższy limit — 135/85 mm/Hg.

Jeśli Twoje ciśnienie krwi wynosi pomiędzy 120/80 a 140/90 mm/Hg, w przyszłości możesz być narażony na ryzyko wystąpienia nadciśnienia tętniczego, chyba że podejmiesz, w porozumieniu z lekarzem, działania mające na celu przejęcie kontroli nad tą tendencją.

Wynik pomiaru ciśnienia krwi powyżej 180/120 mmHg jest niebezpiecznie wysoki. Lekarze nazywają ten stan przełomem nadciśnieniowym i wymaga on natychmiastowego leczenia.

Jakie są objawy wysokiego ciśnienia?

Jednym z problemów powiązanych z wysokim ciśnieniem krwi jest fakt, że często brak jego objawów: jest to cicha choroba, której nie odczuwa się rano po przebudzeniu.

W rzeczywistości większość ludzi z tą chorobą pozostaje w błogiej nieświadomości: szacuje się, że w samej tylko Wielkiej Brytanii siedem milionów osób ma niezdiagnozowane wysokie ciśnienie krwi. W większości przypadków jest ono wykrywane tylko poprzez badania — a mimo to jest to potencjalnie niebezpieczna choroba.

Choć często samo nie daje objawów, wysokie ciśnienie krwi może być przyczyną takich problemów, jak:

• bóle głowy

• skrócony oddech

• zawroty głowy

• ból w klatce piersiowej

• problemy ze wzrokiem

• krew w moczu

• kołatania serca

• krwawienie z nosa

• ból żołądka

• gorączka.

Jeśli regularnie doświadczasz któregokolwiek z tych objawów, powinieneś porozmawiać ze swoim lekarzem rodzinnym.

Jak diagnozuje się wysokie ciśnienie krwi?

Ciśnienie krwi cały czas się zmienia. Może się podnosić się i spadać w różnych porach dnia, a także w wyniku czynników, takich jak wiek, ogólna kondycja, stres, ćwiczenia i przyjmowane leki. Pojedynczy wysoki wynik pomiaru nie powinien dawać zbyt wielu powodów do niepokoju, ale jest to dobry bodziec do rozpoczęcia monitorowania ciśnienia.

Pomiary ciśnienia krwi powinno się wykonywać w różnym czasie i zawsze po co najmniej pięciominutowym odpoczynku. Rozpoznanie nadciśnienia tętniczego wymaga zazwyczaj uzyskania co najmniej trzech wysokich odczytów i może być stwierdzone tylko przez lekarza.

Jakie są przyczyny wysokiego ciśnienia krwi?

W około pięciu procentach przypadków wysokie ciśnienie krwi może być wynikiem innych schorzeń, takich jak choroby nerek, powikłania cukrzycy, zaburzenia hormonalne i bezdech senny. Może wystąpić również w czasie ciąży. We wszystkich tych przypadkach określane jest ono jako wtórne nadciśnienie tętnicze.

W pozostałych 95 procentach wysokie ciśnienie krwi nie ma jednak oczywistej przyczyny. W tym przypadku określa się je mianem nadciśnienia pierwotnego lub samoistnego i często wiąże się z czynnikami genetycznymi, a także ze złą dietą, brakiem ruchu, paleniem i/lub otyłością.

Jak leczy się wysokie ciśnienie krwi?

Istnieją trzy główne sposoby obniżenia wysokiego ciśnienia krwi: dieta, ćwiczenia fizyczne i leki.

Zacznijmy od pierwszych dwóch. Oto co możesz zrobić, aby obniżyć własne ciśnienie krwi za pomocą diety i ćwiczeń.

Zmiana stylu życia może pomóc w obniżeniu ciśnienia krwi, a przede wszystkim zmniejszyć ryzyko nadciśnienia. Plan zmiany stylu życia należy omówić i uzgodnić z lekarzem. Zalecenia mogą obejmować następujące działania:

• Utrata wagi, szczególnie w okolicach talii.

• Więcej ruchu. Nie musi to koniecznie oznaczać spędzania wielu godzin na siłowni każdego dnia: może to być po prostu przycinanie żywopłotu w ogrodzie, spacer z psem lub jazda na rowerze na odległość kilku kilometrów.

• Zmiana diety. Ograniczenie spożycia soli, cukru i tłuszczów nasyconych. Większe spożycie owoców i warzyw. Jedzenie większej ilości tłustych ryb, takich jak sardynki i makrele, które są bogate w kwasy tłuszczowe omega-3. Zwiększenie ilości wapnia i potasu w diecie dzięki spożyciu przetworów mlecznych o niskiej zawartości tłuszczu oraz orzechów.

• Ograniczenie spożycia alkoholu. Nie jest konieczna całkowita rezygnacja, ale może warto rozważyć kilka dni bez alkoholu w tygodniu.

• Unikanie stresujących sytuacji. Rozpoznawanie stresujących sytuacji i w miarę możliwości unikanie ich.

Jakie leki są dostępne?

Lekarze mają do dyspozycji wiele możliwości optymalnego leczenia. Stosowanie ich uzależnione jest od wieku, sytuacji osobistej i historii przebytych chorób, możliwych przyczyn nadciśnienia i oczywiście od tego, jak wysokie jest ciśnienie krwi.

Jak sprawdzać ciśnienie krwi?

Monitorowanie ciśnienia krwi w domu jest szybkim, łatwym i niedrogim procesem. U osób ze zdiagnozowanym nadciśnieniem tętniczym jest to doskonały sposób, aby pomóc lekarzowi w ocenie skuteczności zaleconego leczenia. W przypadku osób zdrowych jest to rozwiązanie pomocne w utrzymaniu takiego stanu — choć oczywiście nie zastąpi ono regularnych badań kontrolnych przeprowadzanych przez lekarza.

Źródła:

Bupa (2018). High blood pressure. Na podstawie: http://www.bupa.co.uk/health-information/heart-blood-circulation/high-blood-pressure-hypertension

National Health Service (2016). High blood pressure. Na podstawie: http://www.nhs.uk/conditions/high-blood-pressure-hypertension

Blood Pressure Association (2008). What is high blood pressure? Na podstawie: http://www.bloodpressureuk.org/BloodPressureandyou/Thebasics/Whatishigh

WebMD (2018). Symptoms of high blood pressure. Na podstawie: http://www.webmd.com/hypertension-high-blood-pressure/guide/hypertension-symptoms-high-blood-pressure