Migotanie przedsionków

Czym jest migotanie przedsionków?

Migotanie przedsionków to nieregularny rytm serca (arytmia), który może prowadzić do wystąpienia zakrzepów krwi, udaru mózgu, niewydolności serca i innych powikłań sercowych. Migotanie przedsionków jest najczęściej występującym w praktyce zaburzeniem rytmu1.

W spoczynku w pełni sprawne serce regularnie się kurczy. Migotanie przedsionków zaburza rytm tych skurczy, powodując nieregularne tętno i zaburzenia czynności górnej jamy serca nazywanej przedsionkiem.

Migotanie przedsionków to najczęściej występujący rodzaj zaburzeń rytmu serca, dotykający co roku w Europie ponad 886 000 nowych pacjentów2.

Obciążenie związane z migotaniem przedsionków, przyczyna udaru mózgu

Stojąca krew powoduje powstawanie zakrzepów, które dopływają do organizmu. Zakrzepy mogą przemieścić się do naczyń krwionośnych w pobliżu mózgu, co powoduje ich blokadę i udar niedokrwienny.
Udar to druga spośród najczęstszych przyczyn zgonu na świecie – co roku z powodu udaru mózgu umiera ponad 5 mln ludzi3.

Migotanie przedsionków zwiększa ryzyko udaru mózgu od mniej więcej 4 do 5 razy4.

Jednakże osoby z migotaniem przedsionków są narażone na podwyższone ryzyko zagrażających życiu powikłań i innych chorób5.

Ryzyko i częstość występowania migotania przedsionków

Ryzyko wystąpienia migotania przedsionków przez całe życie u mężczyzn (26%) i kobiet (23%)6

Częstość występowania u osób w wieku 80 lat i starszych7

Na całym świecie migotanie przedsionków występuje u 33,5 mln ludzi8

Ryzyko migotania przedsionków, zwłaszcza w związku z nadciśnieniem

Migotanie przedsionków jest ściśle związane z wysokim ciśnieniem krwi. W badaniu klinicznym dotyczącym migotania przedsionków ustalono, że zasadniczą przyczyną w mniej więcej 60% przypadków było wysokie ciśnienie krwi9.

Grupy ryzyka10

Starszy wiek / Płeć męska / Otyłość / Cukrzyca / Niewydolność serca / Choroba niedokrwienna serca / Nadczynność tarczycy / Przewlekła choroba nerek / Nadużywanie alkoholu / Palenie tytoniu / Powiększenie lewostronnych jam serca

Objawy

Migotaniu przedsionków towarzyszy szereg widocznych objawów, takich jak dyskomfort w klatce piersiowej, trudności w oddychaniu lub ból w klatce piersiowej. Jednak chociaż 1 na każdych 2 pacjentów nie będzie odczuwał subiektywnych objawów, ich choroba postępuje11.

Profilaktyka i diagnostyka

Identyfikacja pacjentów narażonych na wystąpienie migotania przedsionków jest ważna, jednak istnieją mocniejsze dowody wskazujące, że wczesne wykrycie i leczenie możliwych do modyfikacji czynników ryzyka może zredukować chorobowość i umieralność z powodu migotania przedsionków12.

Monitor ciśnienia krwi z funkcją badania przesiewowego w kierunku migotania przedsionków to pierwszy etap do monitorowania ciśnienia krwi w warunkach domowych.

Urządzenie to może wykonać proste badanie przesiewowe w kierunku momentu wystąpienia migotania przedsionków za pomocą sprawdzenia pod kątem rytmicznych przerw w tętnie podczas pomiaru ciśnienia krwi. Aktualne wytyczne zalecają „sprawdzanie tętna pod kątem nieregularności oraz wykonanie 12-odprowadzeniowego EKG u wszystkich pacjentów z objawami migotania przedsionków – dusznością, kołataniem serca, dyskomfortem w klatce piersiowej lub udarem mózgu”13.

Jednak chociaż konsultacja z lekarzem może ułatwić wczesne wykrycie choroby, to w przypadku, gdy często obserwuje się sygnały ostrzegawcze migotania przedsionków, do potwierdzenia rozpoznania nadal niezbędne jest EKG.

Większość osób z migotaniem przedsionków będzie musiała przyjmować leki. Lekarz podejmie decyzję w sprawie najlepszego leku.

O informacje na temat leczenia należy poprosić lekarza.

1 Chugh SS, Havmoeller R, Narayanan K, et al. Worldwide epidemiology of atrial fibrillation: a Global Burden of Disease 2010 Study. Circulation. 2014;129:837–847
2 Global Burden of Disease Collaborative Network (2016) Global Burden of Disease Study 2016 (GBD 2016) Results. Seattle, United States: Institute for Health Metrics and Evaluation (IHME), 2017. Pobrano: 20-04-2018. Dokument dostępny pod adresem http://ghdx.healthdata.org/gbd-results-tool.
3 WHO Fact sheets 2018 „The top 10 causes of death”
4 NHS, Atrial Fibrillation, 2018. Dokument dostępny pod adresem https://www.nhs.uk/conditions/atrial-fibrillation/complications/. Ostatnio pobrano: maj 2019 r.
5 Odutayo A, Wong CX, Hsiao AJ, Hopewell S, Altman DG et al. (2016) Atrial fibrillation and risks of cardiovascular disease, renal disease, and death: systematic review and meta-analysis. Bmj 354 i4482
6 Lloyd-jones DM, Wang TJ, Leip EP, et al. Lifetime risk for development of atrial fibrillation: the Framingham Heart Study. Circulation. 2004;110(9):1042-6.
7 Aronow, W. S., & Banach, M. (2009). Atrial Fibrillation: The New Epidemic of the Ageing World. Journal of atrial fibrillation, 1(6), 154. doi:10.4022/jafib.154
8 Morillo, Carlos A et al. „Atrial fibrillation: the current epidemic” Journal of geriatric cardiology: JGC vol. 14,3 (2017): 195-203. doi:10.11909/j.issn.1671-5411.2017.03.011.
9 Camm AJ, Savelieva I, Bharati S, et al. Atrial tachycardia, flutter and fibrillation. W: Saksena S, Camm AJ, eds. Electrophysiological Disorders of the Heart. Elsevier Churchill-Livingstone, 2005:283-363.
10 Mozaffarian D, Benjamin EJ, Go AS, Arnett DK, Blaha MJ, Cushman M, et al. Heart disease and stroke statistics—2015 update: a report from the American Heart Association. Circulation. 2015;131:e29–e322
11 Esato M, Chun YH, An Y, et al. Clinical Impact of Asymptomatic Presentation Status in Patients With Paroxysmal and Sustained Atrial Fibrillation: The Fushimi AF Registry. Chest. 2017;152(6):1266-1275.
12 https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5460066/
13 Davis M, Rodgers S, Rudolf M, Hughes M, Lip GY, Guideline Development Group for the NICE clinical guideline for the management of atrial fibrillation. Heart. 2007 Jan; 93(1):48-52